




ایده-نیروها
پری اندرسون
مقالهٔ اخیر[1] پری اندرسون، مورخ و روشنفکر مارکسیست بریتانیایی در شمارهٔ ۱۵۱ «New Left Review» (ژانویه و فوریهٔ ۲۰۲۵) منتشر شده است. اندرسون در این مقاله به نقش ایدهها در دگرگونیهای بزرگ تاریخی میپردازد و میپرسد که آیا ایدهها میتوانند دارای قدرتی مستقل در فرآیند تغییرات تاریخی باشند یا صرفاً پدیدههایی فرعی نسبت به اوضاع مادی به شمار میروند؟ اندرسون ردپای ایدئولوژیهای مهم و تاثیرگذار در تاریخ را که موجد چنین تغییراتی بودند، دنبال میکند: ادیان، روشنگری، مارکسیسم، ملیگرایی و نئولیبرالیسم و معتقد است ایدهها میتوانند در شرایطی

جنسیت، قانون و آرشیوها: تاریخ از پایین با بهره بردن از آرشیو ملی ایران
جیران گاهان، ریحانه جوادی
جیران گاهان، استادیار تاریخ و مطالعات دینی در دانشگاه آلبرتاست و پژوهشهای او متمرکز بر تقاطع تاریخ زنان، اسلام و شکلبندی دولت در ایران مدرن است. ریحانه جوادی، دانشجوی دکترای جامعهشناسی در دانشگاه آلبرتا و متمرکز بر مسالهٔ قانون به مثابه برساخت اجتماعی در ایران است. در مقالهٔ «جنسیت، قانون و آرشیوها: تاریخنگاری از پایین با استفاده از آرشیو ملی ایران» که در ۱۰ اوت ۲۰۲۱ در وبسایت «Jadaliyya» منتشر شده است، نویسندگان با بهرهگیری از روشهای تاریخنگاری انتقادی و آرشیومحور، به بررسی نحوهٔ ثبت و دستهبندی جرایم موسوم به «جنسی» در ایران


چگونه فمینیسم ندیمهٔ سرمایهداری شد؟ و چگونه باید آن را بازپس گرفت؟
نانسی فریزر
مقالهٔ پیشرو، نوشتهٔ نانسی فریزر، نظریهپرداز برجستهٔ فمینیست و فیلسوف سیاسی آمریکایی، در تاریخ ۱۴ اکتبر ۲۰۱۳ در روزنامهٔ گاردین منتشر شده است. فریزر در این نوشتار انتقادی استدلال میکند که فمینیسم در دهههای اخیر بهتدریج از سوی ایدئولوژی نئولیبرال مصادره شده و به جای آنکه ابزاری برای مبارزهٔ جمعی با نابرابریهای ساختاری باشد، به وسیلهای برای موفقیت فردی در چارچوب نظام سرمایهداری تبدیل شده است و حتی به این ایدئولوژی کمک نیز کرده است. او هشدار میدهد که زبان فمینیسم، از محتوای رادیکال خود تهی شده و برای توجیه مشارکت در

«فضای مسأله» در تاریخنگاری انقلاب ۱۳۵۷ ایران
نغمه سهرابی
نغمه سهرابی استاد تاریخ خاورمیانه در دانشگاه برندایس و نویسندهٔ کتاب «بازخوانی سفرنامههای اروپایی ایرانیان در عصر قاجار» است. او در این یادداشت[1] به بررسی تاریخنگاری انقلاب ۱۳۵۷ ایران میپردازد، با هدف تاکید بر جنبههایی از تاریخ که نانوشته مانده یا به حاشیه رانده شدهاند. دو جریان مسلط در تاریخنگاری در این متن شناسایی میشوند: پژوهشهای صورت گرفته در ایران و پژوهشهای انجامشده در خارج ایران، علیالخصوص در ایالات متحده. این متن با وام گرفتن از دیوید اسکات از همان «فضای مسألهٔ»[2] ضداستعماری میگوید که به هر

کارگران جهان، غش کنید!
جولیا والاس
جولیا والاس[1]، روزنامهنگار نشریهٔ نیویورکتایمز بیش از یکدهه در آسیای جنوب شرقی فعالیت داشته است. او در این مقاله که در ۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۴ منتشر شده است، به پدیدهٔ عجیب و گستردهٔ غش کردن دستهجمعی کارگران کارخانههای پوشاک در کامبوج میپردازد، پدیدهای که نه فقط ناشی از خستگی مفرط و شرایط نامطلوب کاری، بلکه اعتراضی تنانه به خشونت ساختاری بهرهکشی از کارگران در صنعت پوشاک در این کشور است؛ صنعتی که عمیقاً با سرمایهداری جهانی و پروژههای توسعه گره خورده است و بروزی جسمانی و جمعی مییابد. پدیدهٔ غش کردن