سرزمین‌های مغلوب خاورمیانهٔ امروز است از دیدِ طارق علیِ تاریخ‌‌نگار، نویسنده و فعال سیاسی چپ‌گرای بریتانیایی‌پاکستانی. طارق علی که دانشی درخشان در تحلیل امپریالیسم، استعمار و روابط بین‌الملل خصوصاً در رابطه با جهان عرب و سیاست خارجی آمریکا دارد، تحلیلی انتقادی، اما موجز از چندین بازیگر منطقهٔ خاورمیانه و شمال آفریقا می‌دهد. اگرچه متن طارق پیش از حملهٔ اسرائیل به ایران نوشته شده است (و در خاورمیانه هیچ متنی به‌روز باقی نمی‌ماند)، اما شرح کوتاه او بر دیگر کشورها، از عربستان سعودی گرفته تا لیبی و سوریه و مصر و فلسطین چشم‌

«جهان سوم» امروز دیگر واژه‌ای کهنه به نظر می‌رسد، اما فردریک جیمسون منتقد فرهنگی برجسته در این مقالهٔ کلاسیک اذعان می‌کند که آگاهانه از این واژه استفاده کرده است. نقد جیمسون بیشتر نقدی متوجه روشنفکران جهان اول و تقلیل نقش و حضورشان در متن جامعه است. به زعم جیمسون در حالی که متون ادبی معیار ادبیات غرب (همان متونی که در فهرست‌های «صد کتابی که باید پیش از مرگ باید خواند» ردیف می‌شوند) در عصر سرمایه‌داری متوجه امر ذهنی و فردی‌اند و بر شکاف میان امر ذهنی یا سوبژکتیو و امر

این‌ روزها بسیار رایج است که کسانی مدعی باشند ایران در دوران پیشاانقلاب در فرآیند توسعه‌ای قرار داشت که انقلاب مانع آن شد، برخی می‌گویند جامعه یا حداقل اقشار میانی جامعه از امکانات و رفاهی برخوردار بودند که هرگز پس از آن تکرار نشد، همهٔ ما از گذشته‌ای شنیده‌ایم که اقشار میانی جامعهٔ ایران از سبک زندگی‌ مرفهی سخن گفته‌اند که با انقلاب از دست رفت. از سوی دیگر، کسانی دیگر سیاست‌های دولت شاه یا جمهوری اسلامی را در توسعه و تامین خدمات عمومی و دولتی با هم مقایسه می‌کنند و البته، نتایجی

«سیاّره به مثابه سوژهٔ‌ سیاسی؟»، نوشتهٔ پیتر آزبورن در شمارهٔ ۱۴۵ نشریهٔ New Left Review در سال ۲۰۲۴ منتشر شده است. آزبورن در این متن رویکردهای فلسفی برونو لاتور و دیپش چاکرابارتی، دو متفکر برجستهٔ محیط‌زیست‌گرایی اقلیم‌محور را به نقد می‌کشد. او با بررسی مفهوم «امر زمینی» در اندیشهٔ لاتور و «ژئوتاریخ» و «زمان آنتروپوسین» در کار چاکرابارتی، نشان می‌دهد که چگونه این مفاهیم می‌توانند به‌رغم نیت‌های پیشرو، حامل دلالت‌های مرتجعانه یا سیاست‌زدایانه باشند. آزبورن ضمن نقد سیاست‌گرایی مارکسیسیتی، از پذیرش ساده‌انگارانهٔ گفتمان‌های زیست‌محیطی به‌مثابهٔ گفتمان‌

سوم فوریهٔ ۲۰۲۵ اتوموبیلی در اوکلند کالیفرنیا به مایکل بوراووی، جامعه‌شناس بریتانیایی زد و از صحنه گریخت. بوراووی در پی این تصادف در ۷۷ سالگی درگذشت، در حالی که آثاری ناتمام از خود باقی گذاشت. یکی از این آثار مقاله‌ایست که در نوامبر ۲۰۲۴ در حال آماده‌سازی آن برای انتشار در نشریهٔ «New Left Review» بود. مایکل بوراووی هرگز موفق به تکمیل این مقاله نشد، خصوصاً که قصد داشت منابعی برای ارجاع و پی‌نوشت‌هایی مفصل‌تر برای متن تهیه کند، اما مایکل لِوین، از شاگردان سابقش این متن را سروسامان داد و در نهایت، به همین شکلی

متن پیش‌رو ترجمه‌ایست از فصلی از کتاب مهم و کلاسیک «ماشین ضدسیاست: توسعه، سیاست‌زدایی و قدرت بوروکراتیک» اثر جیمز فرگوسن که با اندکی تلخیص در مجموعهٔ «انسان‌شناسی دولت» به ویراستاری آرادِنا شارما و آکیل گوپتا (۲۰۰۶) منتشر شده است. فرگوسن که استاد ممتاز بازنشستهٔ دانشگاه استنفورد و از انسان‌شناسان برجسته در مطالعات توسعه است، با مطالعهٔ انسان‌شناسانهٔ پروژهٔ توسعهٔ «تابا-تسِکا» در لسوتو (۱۹۷۵ تا ۱۹۸۴) نشان می‌دهد چگونه «سازوکار توسعه» همچون ماشینی معطوف به سیاست‌زدایی عمل می‌کند و پروژه‌های توسعه نه فرآیندهایی فنی و خنثی، بلکه سازوکارهایی سیاسی‌اند که پیامدهایی

سیروس شایق، تاریخ‌نگار تاریخ اجتماعی و فکری خاورمیانه، در مقالهٔ پیش‌رو که در شمارهٔ ۴۲ نشریهٔ بین‌المللی مطالعات خاورمیانه (International Journal of Middle East Studies) در سال ۲۰۱۰ منتشر شده، به نقد تاریخ‌نگاری مسلط پهلوی از منظر «دولت‌گرایی روش‌شناختی» پرداخته است. شایق بر این باور است که مورخان این دوره آن‌قدر بر قدرت و نفوذ بی‌حدوحصر دولت متمرکزند که از دیدن تاثیر کنشگران محلی، شبکه‌های غیررسمی و سایر دینامیک‌های پیچیدهٔ حکمرانی ناتوانند و تمامی تاریخ را به پارادایم کنش دولت و واکنش جامعه فرومی‌کاهند. او با ارجاع به آثار مورخان این

مصاحبهٔ پیش‌رو با آوی شلایم، تاریخ‌نگار و فعال برجسته، نخست زمانی کوتاه پس از حملهٔ حماس به اسرائیل در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۳ انجام شد، اما پس از آن بازبینی‌های چندی از مه ۲۰۲۴ تا سپتامبر همین سال در آن صورت گرفت تا نسل‌کشی درحال وقوع در غزه را بازتاب دهد. پروفسور شلایم از اعضای گروه «مورخین جدید» است که همراه با بنی موریس و ایلان پاپه از تحلیل‌گران دستگاه سیاسی، ایدئولوژیک و نظامی اسرائیل در چارچوب مفاهیمِ استعمار شهرک‌نشینی، آپارتاید و تلاش اسرائیل برای محو مردم بومی فلسطین و پاکسازی قومی هستند. شلایم در این مصاحبه که

حقوق بین‌الملل در جهان امروز به درد چه کسانی می‌خورد؟ وقتی در ۲۳ خرداد امسال، اسرائیل با نقض قوانین بین‌المللی به ایران حمله کرد و قدرت‌های غربی به جای محکوم کردن، از اسرائیل حمایت کردند، بار دیگر بر این حرف پری اندرسون صحه گذاشته شد که حقوق بین‌الملل ابزاری برای حاکمیت امپریالیستی است و قانون حاکم برای سایر کشورها در این نظم جهانی قانون جنگل است. وانگ شیاومینگ، نویسنده و پژوهشگر چینی در شمارهٔ ۱۵۲ نشریهٔ «New Left Review» که در ماه مارس سال جاری منتشر شده، با تکیه بر نقد پری اندرسن سوال مهمی را پیش

نئولیبرالیسم را معمولاً نظامی از ایده‌ها می‌دا‌نند که شبکه‌ای از روشنفکران راست‌گرا اشاعه‌اش می‌دهند یا جهشی در نظام اقتصادی که از بحران‌های سودآوری در سرمایه‌داری ناشی شده است. هر دو تاویل اولویت را به شمال جهانی می‌دهند. اما به نظر نویسندگان این مقاله می‌توان از چشم‌انداز جنوب جهانی نیز به نئولیبرالیسم نگریست و از این منظر شاید تاریخ استراتژی‌های نئولیبرالیستی نشان دهند که این نظام ایده‌ها قدرت سیاسی خود را در این کشورها در مقام استراتژی‌ توسعه کسب کرده که توانسته سایر استراتژی‌های هژمونیک پیش

مقالهٔ «ماهیت طبقاتی جامعهٔ اسرائیل» اثری کلاسیک و بنیادین برای فهم جامعهٔ اسرائيل است و در سال ۱۹۷۱ در نشریهٔ «New Left Review» منتشر شده است. نویسندگان مقاله، هر سه از اعضای بنیان‌گذار و شناختهٔ گروه «ماتسپِن»، سازمانی سوسیالیستی، انقلابی و ضدصهیونیستی بودند که در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در اسرائیل فعال بود. این مقاله با فرا رفتن از تحلیل کلاسیک مارکسیستی در مورد جوامع سرمایه‌داری، به خصلت‌های خاص جامعهٔ اسرائیل می‌پردازد که آن را از سایر جوامع سرمایه‌داری متمایز می‌کند، من‌جمله مدل خاص استعمار شهرک‌نشینی در اسرائیل و رابطهٔ ویژهٔ این کشور