دو نسل از روشنفکران ایرانی در حدود فاصلهٔ سال‌های ۱۲۹۴ تا ۱۳۰۹ در برلین گرد هم جمع شدند. نسل اول کسانی بودند که پس از استبداد صغیر و اشغال آذربایجان به آلمان مهاجرت کردند و نسل دوم دانشجویانی بودند که برای تحصیل به این کشور آمدند. محمدعلی جمال‌زاده آن‌ها را «برلنی‌ها» نامیده بود، روشنفکرانی که در طلیعهٔ سدهٔ جدید خورشیدی سهمی مهم در شکل‌گیری ملی‌گرایی در شرف تکوین ایرانی داشتند و با همهٔ این‌ها، چندان که شاید و باید به نقش آن‌ها در شکل‌گیری اندیشهٔ ملی‌گرایی ایرانی و تاثیری که از آلمان

۸ شهریور ۱۲۸۶، دو ساعت از غروب گذشته، اتابک اعظم یا همان میرزا علی‌اصغرخان امین‌السلطان، صدراعظم محمدعلی شاه قاجار همراه با سید عبدالله بهبهانی از در مجلس شورا در بهارستان خارج شدند. در این لحظه گدایی از بهبهانی طلب پول کرد و او برای پول دادن به گدا، از اتابک عقب افتاد. بعد مشتی خاک به هوا برخاست و صدای سه گلولهٔ پی‌در‌پی شنیده شد. گرد و خاک که به زمین نشست، اتابک به زمین افتاده بود و مردم به هر سو می‌گریختند. جوانی هم به سوی شمال می‌دوید و انگار دو سه نفر جلوی او